Helicobacter pylori е посебна бактерија во многу аспекти. Изолирана е од човечки желудник каде поради исклучително киселата средина условите за живот на микроорганизмите теоретски се невозможни, па се вбројува во прекршителите на природните закони. Тоа е првата бактерија за која е докажано дека предизвикува рак и лимфом, за нејзиното откритие Маршал и Ворен ја добија Нобеловата награда во 2005 година.
Helicobacter pylori е обложена грам-негативна бактерија во облик на прачка. Тоа е поврзано со појава на воспаление на слузокожата на желудникот (гастритис), чир на желудникот, рак на желудникот и МАЛТ Б-клеточен лимфом.
Луѓето се главниот резервоар и извор на H. pylori. Се претпоставува дека се пренесува по фекално-орален пат, односно со конзумирање на храна и вода загадена со измет. Инфекцијата може да се прошири и меѓу членовите на семејството. Колонизацијата е доживотна доколку не се примени антимикробна терапија.
Процентот на заразени со оваа бактерија варира во одредени делови на светот. Инфекцијата со H. pylori се јавува во раното детство во земјите во развој, а подоцна и во развиените земји. Во земјите во развој, процентот на колонизирани и заразени лица со H. pylori е многу висок и изнесува 70-90% од возрасните, додека во развиените земји овој процент е помал и се движи околу 40%. Докажано е дека околу 90-95% од пациентите со дуоденален улкус и 50-85% од пациентите со чир на желудникот имаат инфекција со H. pylori.
Колонизацијата на H. pylori секогаш води до акутно воспаление на слузницата на желудникот (гастритис). Акутниот гастритис е поврзан со гадење, болка во пределот на желудникот, повраќање, намалено производство на киселина во желудникот, надуеност и подригнување. Понекогаш заразените луѓе имаат лош здив. Симптомите на акутна болест може да траат од неколку дена до 2 недели. Откако ќе се појави, оваа инфекција може да биде присутна неколку години или децении, па дури и цел живот, односно може да се претвори во хронична инфекција. Хроничната инфекција доведува до чир (улцерација) и рак на желудникот. Лекувањето на инфекцијата овозможува заздравување на чирот и спречува негово повторување. Кај некои пациенти со хроничен гастритис се јавува пролиферација на епителот. Ова го зголемува ризикот од развој на рак на желудникот 100 пати. Ризикот од развој на рак зависи од сојот на H. pylori и одговорот на домаќинот. Ракот најчесто е предизвикан од cagA позитивни соеви кај луѓето кои произведуваат високи концентрации на IL-1. Инфекцијата со H. pylori е исто така поврзана со инфилтрација на лимфоидното ткиво во гастричната слузница. Мал број пациенти може да развијат МАЛТ лимфом.
Најсигурен начин за докажување на инфекција со H pylori е гастроскопски преглед на слузокожата на желудникот, при што се врши биопсија и се земаат примероци од слузницата за микроскопско испитување. Постои и серолошко испитување за дијагноза на Helicobacter pylori, како и преку Ag за Helicobacter pylori во примерок од фецес.
